28 Ağustos 2019 Çarşamba

Hayalet Suvari (Theodor W. Storm)

Hayalet Süvari Theodor W. Storm
Alman yazar Theodor W. Storm'un  uzun öykü türündeki Hayalet Süvari isimli kitabını okudum sonunda. Bu yapıt ülkemizde aynı zamanda Kır Atlı ve Hayalet Atlı Binici adlarıyla da yayımlanmış. Storm'un yaşamının son dönemlerinde hastalığı sırasında kaleme aldığı son eseridir.

Anlatıcı içinde anlatıcı olması nedeniyle kitap biraz enteresan aslında; üç anlatıcı karşımıza çıkıyor. Kitabın başındaki  anlatıcı (ya da yazar) bir dergide okuduğu bir öyküyü paylaşmak istediğinden bahseder. Ve akabinde dergideki öykünün anlatıcısı bu kez başından geçen olayı anlatmaya başlar.

Öykünün anlatıcısı Kuzey Denizi kıyısında at üstünde yolculuk yaparken fırtına çıkması nedeniyle yola daha fazla devam edemeyerek yakınlarda bir köye sığınır. Köyde toplantı yapıldığını düşündüğü bir mekana girer. Ve orada tanıştığı kişilerle sohbete başlar.

Yolculuk sırasında ay ışığında tuhaf bir atlı gördüğünden söz eder. Köylüler bunu duyduklarında biraz huzursuz hissetseler de  Kır Atlı dedikleri bu tuhaf şeyle ilgili hikayeyi yolcuya anlatmaya karar verirler. Ve bunu da köyde yaşayan öğretmenin anlatmasını isterler. Üçüncü anlatıcı olarak karşımıza çıkan öğretmenin anlattıkları aslında kitabımızın konusunu içeriyor.
hayalet süvari kitap
Hayalet Süvari Kitabının Konusu:
Bir köyde denizden toprak kazanmak için set çekilmiştir. Denizin yükseldiği ve fırtına çıktığı dönemlerde setin yıkılma ihtimali olduğundan set köyde önemli bir konudur. Setin yıkılması halinde köyün sular altında kalması gibi problem söz konusu olduğu için  setle ilgilenen ve  onarım işleriyle görevlendirilen Set Beyi vardır.  Bugüne kadar set; denizlerin dalgasına, fırtınalara karşın bir şekilde ayakta kalmıştır.

Set Beyi ölünce yerine geçmek isteyen Hauike Haien eski Set Beyi'nin kızıyla evlenerek bu göreve hak kazanır. Yalnız onun  içinde her zaman  gerçekleştirmek istediği bir hayali vardır. Yeni bir set inşa etmek.

Eski setin dayanıklı olmadığı ve yeni bir set ile daha fazla denizden toprak kazanmak düşüncesi de ona bu konuda cesaret verir ve yeni bir set yapma girişimine başlar. Ona karşı çıkanlar olsa da içinde büyüyen isteğe engel olamaz. Bir taraftan set inşaatı devam ederken diğer taraftan da mistik şeyler  yaşanır köyde.

Net olmasa da gizemli bir hava içerisinde bazı detaylar karşımıza çıkıyor:  Hayalet at,  Hauke Hairen'in tuhaf kır atı gibi..Set Beyi'nin kızının ve yaşlı köylü kadının denize yüklediği mistik manalar...Bu yönüyle de gotik roman tarzında bir yapıt olarak eseri niteleyebiliriz sanırım.

Hayalet Süvari isimli film bu kitabın uyarlaması değilmiş:
Hayalet Süvari isimli filmi izlemiştim yıllar önce. Jonny Depp'in başrolde oynadığı film. Konusunu beğenmiştim.

Bu kitabı okuduğumda film ile kitap arasında hayalet at ve mistik atmosfer dışında bir benzerlik olmadığını gördüm. Gerçi birkaç benzerlik daha sayılabilir aslında,  sadede gelirsem kitap ile filmin alakası yokmuş. Ancak film ile kitabın aynı isimde olması bu yanılgıya düşürebiliyor. Film 'Başsız Süvari' adlı kitabın uyarlaması aslında. İleride bu eseri de okumayı düşünüyorum.

Theodor W. Storm:
Yazar 1817 yılında Humus'da doğmuştur. 1888 yılında hayata gözlerini yummuştur.
Yazarın Türkçe'ye çevrilmiş diğer eseri Fıçı'dan Öyküler isimli kitabıdır.

Bu yazım da ilginizi çekebilir:
Gotik Klasik Kitaplar

Devamını Oku »

4 Ağustos 2019 Pazar

Gotik Klasik Kitaplar

gotik klasik roman
1-Vampirler, Hayaletler....
Gotik edebiyatı denilince akla en klasik ve en bilineni  kuşkusuz vampir ve hayaletlerin olduğu kitaplar geliyor. Gotik edebiyatının  çıkış noktası da bu aslında. Hayaletlerin ya da vampirlerin olduğu eserlerde aynı zamanda  gizemli eski mekanlar, kale, şato, malikane, geçitler, karanlık, baykuş, yarasa, mezar ...gibi gotik edebiyatının vazgeçilmez unsurlarıyla desteklenerek bu gotik hava tamamlanır diyebiliriz.

Vampir ve hayaletlerin olduğu  gotik tarzında klasik kitaplardan Dracula, Yürek Burgusu  benim sevdiğim iki romandır. 

2- Fiziksel veya Ruhsal Sorunlu Kişiler :
Vampir ve hayaletlerle başlayan gotik edebiyatı sonraları daha elle tutulur hale dönüşüyor. Hayalet ve vampir gibi doğaüstü varlıklar yerine  bu kez fiziksel  ya da ruhsal olarak sorunlu kişiler  karşımıza çıkabiliyor. Bu kişiler ya gizlenir ya da bir yerde tutsaktırlar ve bir gizemin içinde yansıtılırlar...

Gotik edebiyatında bu kategoride örnek klasik kitaplar ise:
Charlotte Bronte'nin  Jane Eyre isimli romanında; Jane mürebbiye olarak kaldığı malikanede gizlenen bir sırrı öğrenir. Psikolojik  hasta bir kadın vardır tehlikeli olduğu için odada hapsedilmektedir.
Operadaki Hayalet eserinde doğuştan fiziksel  sorunlu bir adam bir operanın gizli geçitlerinde yaşamaktadır.

Mary Shelley'in Frankenstein adlı yapıtında ise karşımıza bu kez doğuştan değil  bir doktorun deneyleri sonucu meydana getirdiği tuhaf bir varlık çıkar.

gotik roman

Gotik Klasik Kitaplar:
Eserler yayımlanma tarihine göre sıralanmıştır.

1-Otranto Şatosu (Horace Walpole) 1764
İlk gotik romanlardan biri sayılır. Oldukça sade bir dille yazılmış. Kitabı okuduğumda çok  tanıdık bir  hikaye gibi gelmişti. Eğer çok  fazla kitap okuyan  ve film izleyen biriyseniz sizin için biraz basit kalabilir. Basitliği dediğim gibi olay örgüsü, hikayenin çok aşina gelmesinden olabilir.

2-Vathek (William Thomas Beckford) 1786
3-Sicilya'da Bir Aşk Hikayesi (Ann Raccliffe) 1790
4-Undine (Friedrich de la Motte Fouqué) 1811
5-Frankenstein (Mary Shelley):
1818 yılında basılmış. Hem gotik hem bilimkurgu türünde sayılan bir yapıt. Mektup roman tarzında yazılmış.

6-Notre Dame'ın Kamburu (Victor Hugo ) 1831
7-Usher Evi'nin Çöküşü (Adgar Allan Poe) 1839
8-Jane Eyre 1847

9-Uğultulu Tepeler (1847)
10-Dr. Jekyll ve Mr. Hyde (Robert Louis Stevenson) 1886
11-Şu Bizim Hortlak (Oscar Wilde) 1887
Orijinal ismi Canterville Ghost. Bir çocuk kitabı.
Bu kitapta hayalet mi başbelası yoksa evsahipleri mi...Kim kimi evden atacak? Bu kadar sempatik bir hayalet kitabı görmedim diyebilirsiniz. Türkçe çevirisi nasıl bilmiyorum İngilizcesini okumuştum daha önce.
12-Carmilla (Sheridan le Fanu) (1872)
13-Dracula (Bram Stoker): (1897)
Vampir kitapları okumayı sevenler için güzel bir eser.
Günlüklerden oluşan bir kitap. Her karakterin günlüklerinden olayları ve yaşadıklarını öğreniyoruz.

14-Yürek Burgusu (Henry James): 1898
 En sevdiğim kitaplardan biri. Kitabın sonu o kadar muallakta bırakıyor ki insanı...Tekrar kitabı okumak istiyorsunuz,  gerçek ne olabilir diye bir cevap bulmaya çalışıyorsunuz.


15-Baskerville'lerin Köpeği-Sherlock Holmes (Sir Arthur Conan Doyle) 1902
16-Sınırdaki Ev (William Hope Hodgson): 1908
Gotik, biliimkurgu, fantastik bir arada olduğu bir kitap.

17-Operadaki Hayalet 1910
18-Rebecca (Daphne du Maurier) 1938
19-Tepedeki Ev (Shirley Jackson) 1959
20-Hep Biz Şatoda Yaşadık 1962



Devamını Oku »